Türkiye'de ücretler, gelire göre artan oranlarda vergilendiriliyor. Gelir Vergisi Kanunu'na göre, 2019 yılında 18 bin liraya kadar olan ücret gelirlerinde yüzde 15; 18-40 bin lira arasındaki ücret gelirlerinde yüzde 20; 40-148 bin lira arasındaki ücret gelirlerinde yüzde 27; 148 bin lirayı aşan ücret gelirlerinde ise yüzde 35 oranında vergi uygulanıyor.
Ücretlilerin vergiye tabi gelirleri hesaplanırken, önce brüt gelirlerinden yüzde 14 oranındaki sosyal güvenlik primi işçi payı ve yüzde 1 oranındaki işsizlik sigortası primi işçi payı düşülüyor. Kalan tutar vergi matrahını oluşturuyor. 2019 yılı için brüt 2 bin 558.40 lira olan asgari ücretin gelir vergisi matrahı 2 bin 174.64 TL düzeyinde bulunuyor.
Kamuoyunda net asgari ücret bu yıl için 2.020.91 TL olarak biliniyor. Ancak, bu ücretin içinde, bekar asgari ücretliler için ödenen aylık 191.88 TL tutarındaki asgari geçim indirimi (AGİ) de yer alıyor. Dolayısıyla, 2019 yılı için gerçekte net asgari ücret 1.829.03 TL'dir. AGİ ile birlikte ele geçen net ücret 2 bin 20.91 TL oluyor. Her yıl aralık ayında ilan edilen asgari ücret, bekar ve çocuksuz işçiler için hesaplanan AGİ tutarı eklenmiş rakamlardan oluşuyor.
BEKAR ASGARİ ÜCRETLİ VERGİ ARTIŞINDAN ETKİLENMİYOR
Geçmiş yıllarda bekar asgari ücretliler de yılın ilerleyen aylarından itibaren yüzde 20 gelir vergisi dilimine girdikleri için ellerine geçen net ücret, eylül veya ekim ayından itibaren azalmaya başlıyordu. Bekar işçilerin gelir vergisi diliminden etkilenmemesi için 2016 ve 2017 yıllarında geçici yasal düzenlemeler yapıldı. 2018 yılında ise bu uygulama kalıcı hale getirildi. 2016 yılından beri bekar ve çocuksuz asgari ücretlilerin AGİ ile birlikte ellerine geçen ücret yıl boyunca değişmiyor. Ocak ayında ne alıyorlarsa, aralık ayında da aynı ücreti alıyorlar.
Şayet yasal düzenleme yapılmamış olsaydı, asgari ücretle çalışan bekar ve çocuksuz işçilerin 2.020.91 TL olan ele geçen net asgari ücreti, bu ay 1.942 TL'ye, gelecek aydan itibaren de 1.912 TL'ye düşecekti. Bekar asgari ücretliler, yasal düzenleme sayesinde yıl boyunca 2.020.91 TL ücret almaya başladı.
Bu yasal düzenleme, çocuklu asgari ücretlileri ise gelir vergisi dilimindeki artıştan sınırlı bir şekilde koruyor. AGİ ile birlikte ele geçen net ücret ocak ayında kaç lira olursa olsun, gelir vergisi dilimindeki artış karşısında ücretin 2 bin 20 liranın altına düşmesi önleniyor.
Yasa değişikliği olmasaydı eşi çalışmayan 1 çocuklu işçinin ocak ayında 2.088 TL olan eline geçen net ücreti ekim ayında 1.979 TL'ye kadar düşecek iken, 2.020 TL'de sabit kalıyor.(kurumsal)
