15 Kasım’ı 16 Kasım’a bağlayan gece, dolunayın göz alıcı ışığı gökyüzünü aydınlatırken Rize ve Malatya’dan gelen deprem haberleri, gök ile yer arasındaki olası bağlara dair tartışmaları alevlendirdi. Halk arasında bu olay, dolunayın yerçekimi etkisinin yerkabuğunu etkileyip etkilemediği konusunda merak uyandırdı.
Dolunay sırasında Ay ve Güneş’in aynı hizaya gelmesi, gelgit kuvvetlerini artırıyor. Bu güç denizlerde büyük dalgalanmalara neden olurken, bazı bilim insanları bunun yerkabuğunda küçük gerilim değişimlerine yol açabileceğini öne sürüyor. Ancak uzmanlar, bu etkinin büyük bir deprem yaratacak boyutta olmadığını vurguluyor.
Rize ve Malatya’daki depremler, Türkiye’nin aktif fay hatları üzerindeki doğal hareketlilikle açıklanırken, halk arasında bu durum dolunayın etkisiyle ilişkilendirildi. Jeologlara göre ise bu sarsıntılar dolunayın değil, fay hatlarının doğal hareketlerinin bir sonucu.
Dolunay gelgitleri yer kabuğunda değişimler yaratabilir:
Konuyla ilgili açıklama yapan bir yer bilimci, “Dolunay sırasında gelgit kuvvetleri yer kabuğunda ufak değişimler yaratabilir, ancak bu kuvvetler büyük fay hatlarını kıracak boyutta değildir. Depremler yer kabuğunun doğal dinamikleriyle ilgilidir” dedi.
Türkiye gibi deprem kuşağında yer alan ülkelerde, böylesi olayların bilimsel çerçevede ele alınmasının önemine dikkat çeken uzmanlar, halk arasında bu tür söylentilerin depremle mücadelede gerçek risklerin göz ardı edilmesine yol açabileceği konusunda uyardı.
