Bizleri uykularımızdan uyandıran kabuslar, uyuyan insanın baş belasıdır fakat bilim insanlarına göre, bunlar sağlıklı bir durumun doğal parçasıdır. Uzmanlar uyku esnasında neden kabus gördüğümüzü tam anlamıyla çözemiyor. Ancak bu kabusların beynimizin içinde gelişen bazı bağlantılarla ilişkili olduğunu düşünüyorlar. Genellikle üç ile altı yaş arasında görülür ama yetişkinlikte de devam edebilir.
Kabuslar da rüyalar gibi REM uykusu sırasında meydan gelir. Bedenimiz uykunun REM evresinde iken uyku felci olarak bilinen koruyucu bir evreye geçer. Ardından beyin sapımız, biz rüya görürken el kol hareketlerimizi yapmamızı engeller. Beyin sapı, bedenimizde kasları gevşetme sinyalleri gönderir. Bundan dolayı bazı durumalrda kötü bir rüyadan uyandığımızda hareket edemeyiz. Karabasan (old hag sendromu) olarak bilinen bu durum yaşandığında, kötü bir rüyadan aniden uyanır, birisi bizi yatağa bastırıyormuş gibi hissederiz. Neyse ki beyin sapı da uyandığından bu durum kısa sürede sonra erer.
Alkol, acı biber ve şeker gibi zararlı gıdalar beden ısnını değiştiriyor. Bedenimizi etkileyen gıdalar bizlerin kabus görmesine sebep oluyor. Bazıları içinse rahatsız bir pozisyonda yatmak bile kötü rüya görmek için yeterlidir. Aynı şekilde fiziksel sağlık sorunları, migren, ateş veya bazı ilaçlar kabus görmenize yol açabilir. Akıl sağlığı da rüyalarımızı etkiler. Özellikle tramva sonrası yaşanan stres bozukluğunda beyin, geceleri eski olayları yeniden işleyerek kabuslara neden olur. Gündelik hayatımızdaki stres de uykuya sızabilir.
Her gün aynı saatte yatmak, yatağa girmeden önce bedenin yavaşlamasına vakit ayırmak ve dinlendirici bir uykuya zihnimizi hazırlamak epey yararlı olur. Gün içinde egzersiz yaparak ve kafein, nikotin gibi uyarıcıları yatma saatine yakın keserek stresi azaltabilirsiniz. Ancak kabusları engellemek için yapabileceğiniz en iyi şey onları not alarak analizini yapmaktır. Eğer zihniniz rüyalarda, anılar, duygular ve stresli durumlarla meşgul oluyorsa, belki de öğreneceğiniz bir şey vardır. Genel özellikleri olan rüyaların anlamını çevrimiçi araştırabilirsiniz ama kendi yorumunuz daha değerlidir.
Travma sonrası stres bozukluğunun yol açtığı kabusların tedavisinde kullanılan bir teknik, 'imgelem prova terapisi'dir. Bu yöntem, gün içinde, görülen kabuslara değişik bir son tahayyül edip onu zihinde canlandırmaya dayanır.Böylece beyin, o kabus tekrar görüldüğünde değiştirilmiş versiyonu devreye sokmayı öğrenir. Bu terapi en çok, tekrarlayan kabuslar için fayda sağlar.
Birçok insan kötü rüyalarla baş etmeyi kendi kendine becerir ve hatta bazıları bundan zevk almayı bile öğrenir. Fakatar başarılı olamazsanız yardım almanız gerekir.
Kayserililerin sık gördüğü 15 kabus
- Biri ya da bir şey tarafından takip edilmek
- Düşmek
- Herkesin ortasında çırılçıplak kalmak veya uygunsuz giyinmek
- Diş düşmesi
- Kaybolmak
- Bir sınavda başarısız olmak
- Yaralanmak ya da hastalanmak
- Ölmek ya da başka birisinin ölmesi
- Boğulmak
- Geç kalmak veya bir olayı kaçırmak
- Aşırı uyumak
- Tuzağa düşmüş gibi hissetmek
- Felç olmak
- Arabada bir sorun olması ya da park edilen arabayı kaybetmek
- Hayaletler, yaratıklar ya da canavarlar görmek