Esnaf ve sanatkarlar birliğini bizlere anlatabilir misiniz?

 

Bzim üst kurulumuz TESK ( Türkiye Esnaflar ve Sanatkarlar konfederasyonu) Kayseri’de 42 odamız var. 40 bin’e yakın esnafımız var. Bunun yanı sıra 82 birliğimiz var. Türkiye genelinde 3200 odamız var. Yine Türkiye genelinde 2 milyon sabit esnafımız var. Eş ve çocuklar, yanımızda çalışanlarla beraber yaklaşık 20 milyonluk topluluğuz. Biz esnaf ve sanatkarlar olarak Türkiye’nin çimentosuyuz harcıyız temeliyiz. Dolayısıyla şehrin ve ülkenin her yerindeyiz. Bizler ahi evranın torunlarıyız. Besmeleyle açılır dükkanımız, Ahi Evrandır pirimiz üstadımız. Bu felsefeden hareketle de şükür eden bir topluluğuz. Az kanır ya da çok kazanırız ama her halukarda şükrederiz. Cenabı allah milletimize birlik güç ve bereket versin. 2012 yılında esnaf ve sanatkarlar birliğine kayıt yaparak iş yeri açanların sayısı 2112’dir. İş yeri kaydını sildirip dükkan kapatanların sayısıda 1216 kişidir.

Tabii devasa marketler bizleri çok kötü etkiledi. Açılan bu AVM’ler her alanda bize sıkıntı yaratan bir durum haline geldi. Sağladıkları imkanlar ve koşullar onları daha cazip hale getiriyor. Biz bunlarla ilgili TBMM’ye AVM’lerle ilgili bir yasa çıkarılması için çalışıyoruz. Ama güç dengeside burada çok önemli bir hadise oluyor.

Biz devletimize, hükümetimize teşekkür ediyoruz. Kredi yönünden hiçbir sıkıntımız olmadı. Para konusunda bir sıkıntımız olmuyor. Önceleri maliye anlamda darlık yaşardık ve milletvekillerini arardık. Zor durumdayız yardımcı olurmusunuz diye. Ama biz tekrardan söylüyorum. Hükümetimize teşekkür ediyoruz. Allaha şükür mali sıkıntılar yaşamıyoruz. Biz işimizi seviyoruz. Yerel yönetimlerle de aramız ve diyaloglarımız çok iyi. Özellikle belediyelerimize çok teşekkür ediyoruz. Bizleri zorlayan tehdit oluşturan seyyar satıcıların kaldırılmasına büyük yardımları oldu ve onlar sayesinde artık Kayseri’de seyyar satıcılar kalmadı. El arabasını alıp üstüne mal koyup çıkıyorlardı. Ve hiçbir mali bütçe ayırmadan bu işleri yapıyorlardı. Ama bizim türlü giderlerimiz var. Vergisi, kirası, faturaları buna benzer giderleride ödeme zorunluluğunda oluyoruz. Ama haksızca vergi ödemeden el arabasını çekip iş yapanlara karşıyız. Ama oda başkkanlarımıza, emniyet görevllilerine ve belediye görevlilerine teşekkür ediyoruz. Bu sorunu ortadan kaldırdılar. Özellikle Kocasinan belediyemiz 20’ye yakın esnaf siteleri kurdu. Şuan da mobilyacılar sitesi yapılıyor. Dolayısıyla şehirde birliktelik ve beraberlik var. Sayın valimizinde destekleri çok oldu.  Bunun dışında Avrupa Birliği projesiyle 9 milyon 400 bin liralık bir yatırım bulunuyor. Sanayi sitelerinin içine meslekli birimler kurulacak.

Kayseri büyümesiyle birlikte şehirde alışveriş merkezleri açıldı. Bu durum Kayseri gibi geleneksel esnaflığın geçerli olduğu bir şehirde esnaflara nasıl yansıdı?

Özellikle bizim esnaf ve sanatkar arkadaşlarımız açısından söyleyecek olursak, “küçük güzeldir.” Dünyada artık büyük alışveriş merkezlerinden küçük ölçekli işletmelere doğru bir dönüş var. Avm’lerde halkımızın alışkın olduğu iletişim gelenekleri yoktur. Bir mağazaya girdiğinizde hoşgeldin diyen bile çıkmaz. Hayırlı işler, bereket versin gibi iyi dilekler buralarda dile getirilmez. Katı kurallarla çerçevelenmiş bir alış veriş söz konusudur. Dükkan sahibinden ziyade orada görevli kasiyerle muhatap olursunuz. Elli kuruşunuz çıkışmazsa alışverişinizi gerçekleştiremezsiniz. Çünkü orada sistem bu şekildedir. Mesela bakkala babam yarın verecek derseniz, deftere de yazılır. Hatta mahalle bakkalından veresiye alışveriş yapmanın dışında acil ihtiyaçlar durumunda ödünç para bile alınabilir. Bunlar halkımızın yaşadığı şeylerdir. Görücü gezenler, bakacakları kız ve ailesi hakkında bakkallardan bilgi bile alırlar. Nerede iyi kız var diye mahallenin amcası sayılan bakkallara sorulurdu. Diğer meslek dallarımızda da daimi müşteriler vardır. Bu müşterilerle esnaflar adeta akraba gibilerdir. Biz onların köylerini biliriz, oğlunun askere gittiğinden haberdar oluruz, kızının gelin olduğunu biliriz. Mali durumunu biliriz. Borçlarını bile bildiğimiz müşterilerimiz vardır. Gelip çaylarını, kahvelerini içerken, bir yandan işleri görülürken sohbet ederiz. Müşteri ve esnaf arasındaki ilişki bizim kültürümüzün geleneğimizin bir parçası ve taşıyıcısıdır bu bakımdan.

Bu arada yaşanan gelişmelerden, yeni modalardan dolayı kaybetmeye yüz tutan meslek dallarımız var. Mesela bakırcılık, evlerde mutfak gereci olarak kullanıma giren çelik eşyalar yüzünden bakırcılık mesleği günümüzde zor bir süreçten geçiyor. Bununla birlikte çağın gereklerine uygun olarak gelişen yeni meslekler de hayatımızdaki yerini alıyor. Mesela bilgisayarcılık, telefonculuk gibi yeni meslek dalları aramıza katılıyor. Bunlar eskiden yoktu. Örnek verecek olursak, şu an Kayseri’de ikiyüze yakın cep telefoncusu olduğunu söyleyebiliriz. Aynı zamanda elliye yakın cep telefonu tamircisi var. Eskiden internet kafeler yoktu. Bugün bu sektör de esnaflar arasına katılmış durumda. Dolayısıyla kaybolmaya yüz tutan meslek dallarımız varken öte yanda da yepyeni meslek dalları hayatımızda yerini alıyor. 

Kyseri’de şu anda sekiz tane çıraklık eğitim merkezi var. Yeni adıyla mesleki eğitim merkezleri. Bu mesleki eğitim merkezlerinin beş tanesi ilçelerde üç tanesi de merkezdedir. Buralarda yüz otuza yakın meslek dalı eğitim kapsamındadır. Bu merkezlerde esnaflarımızın çağın teknolojisini takip etmelerini sağlamak için eğitimler veriliyor. Zaman zaman kurslar açarak değişimlerden ve gelişmelerden esnaf ve sanatkarlarımızın haberdar olmasını sağlıyoruz. Çağa ayak uydurulmadığı takdirde her meslek dalının tükenebileceğinin farkındayız. 

Esnaf ve Sanatkar arkadaşlarımıza kredi temini, vergi bilgilendirmesi, sosyal güvenlikle ilgili bilgiler vermek gibi konularda elimizden geldiğince yardımcı olmaya çalışıyoruz. Hükümetin uygulamaları sayesinde esnaf ve sanatkarların sağlık sorunlarının halledilmesinden dolayı memnunuz. Kimliğimizi elimize alıp hastaneye gidebiliyoruz. Her ne kadar cüzi bir katılım payı ödeniyor olsa da eski uygulamalara bakarak bunun iyi bir gelişme olduğunu biliyoruz. Eski günleri ancak yaşayanlar bilir. 

Kayseri’deki olumlu gelişmelerin dışında giderilmesi gereken sorunlar ve eksiklikler size göre  nelerdir?

Ustalık belgesi konumuz var. Kişi ticaret odasına kaydoloduğu zaman ustalık belgesi sorulmuyor. Esnaf odasına kayıt yapanlara biz ustalık belgesi olup olmadığını soruyoruz. Bu biraz eşitlik ilkesine aykırı bir durum oluşturuyor. Ustalık belgesinin her iki kurumda da sorulması gerektiğini savunuyoruz. Çünkü kişi işyerinde kendisi çalışmıyor ve ustalık belgesi bulunmuyorsa bir tane sigortalı ustalık belgesi olan kişi çalıştıracak. Bu hem istihdama hem ekonomiye bir katkıdır. Milli eğitim bakanlığının ustalık belgesi kazandırmak için yaptığı yatırımların boşa gitmemesi açısından da böyle bir uygulamayı gerekli görüyoruz. Bu sıkıntımızın giderilmesini de yetkililerden bekliyoruz. İş yeri açmaya izin veren mercilerin bu ustalık belgesinin gerekliliği hususunda hassasiyet göstermelerini istiyoruz. Bu durum bizim üye kaybımıza da sebep oluyor. Esnaf kefaletten verilen kredilerde kefil eşlerinden istenen imza konusunda da sıkıntı duyduğumuzu belirtmek istiyoruz. 

Son neler söylemek istersiniz?

Kayseri’de hazırlanan Erciyes Master Planının esnaf ve sanatkarlarımız açısından yeni imkanlar oluşturabileceğini düşünüyoruz. Bu proje kapsamında esnaf ve sanatkarlarımızın kendilerini çağın gereklerine göre hazırladığı takdirde şehrin ekonomik yapısında ortaya çıkacak gelişmelerden faydalanabileceğini belirtmek isteriz. Bunun için esnaf ve sanatkarımızın eğitimlerine daha çok önem vermeleri gerekiyor. Yerine göre bir veya daha fazla yabancı dil bilmenin önemini de vurgulamak lazım. Tüm esnaf ve sanatkarlarımıza da aracılığınızla hayırlı işler diliyorum.