Anayasa Mahkemesi Türkiye Gençlik Partisi’nin kapatıldığı flaş kararı açıkladı.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, ilk büyük kongresini süresinde yapmayan ve zorunlu organları oluşturmadığı için Türkiye Gençlik Partisi’nin kendiliğinden dağılması gerekçesiyle hukuki varlığının sona ermesi için Anayasa Mahkemesi’ne dava açtı. Karar Resmi Gazete’de yayımlandı.
Anayasa Mahkemesi Türkiye Gençlik Partisi’nden savunma talebinde bulundu fakat, parti ise verilen süreçte savunmasını teslim etmedi.
Dosyayı inceleyen Anayasa Mahkemesi, 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun 121. maddesi uyarınca 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 87. maddesi gereğince partinin dağılmış sayılarak hukuki varlığının sona erdiğine hükmetti. Ayrıca, yasa gereği partinin tüm mallarının Hazineye geçmesine karar verildi.
Resmi Gazete’de yer alan bilgilere göre, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, Türkiye Gençlik Partisinin ilk büyük kongresini süresinde yapmadığı ve zorunlu organlarını oluşturmadığı gerekçesiyle kendiliğinden dağılma hâlinin ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespitine karar verilmesi talebini içeren 17/1/2024 tarih ve 20245/1047475/126 sayılı yazısının ilgili kısmı şöyledir,
‘2820 Sayılı Siyasi Partiler Yasasının 14/7. maddesi uyarınca Parti kurucuları ilk büyük kongreyi, partinin tüzel kişilik kazanmasından başlayarak iki yıl içinde toplamak zorundadırlar.
Davalı parti tüzel kişilik kazandığı 06/11/2021 tarihinden bu yana iki yılı aşkın bir süre geçtiği halde ilk büyük kongresini yapmamıştır.
Davalı siyasi partiye kongre çağrıları ve ilgili evrakları göndermeleri için 03/10/2023 tarihinde yazı yazılmış, 06/11/2023 havale tarihli cevabi yazılarında 2023 yılı içerisinde ilk büyük kongrenin yapılacağı bildirildiği halde bugüne kadar kongrenin yapılmadığı anlaşılmıştır.
2820 sayılı Siyasi Partiler Yasası m.121. Maddesinin atıf nedeni ile, derneklerin sona erme hâlleri düzenleyen 4721 sayılı Türk Medeni Yasası'nın 87. maddesinin 2. bendi uyarınca -ilk genel kurul toplantısının kanunda öngörülen sürede yapılmaması ve zorunlu organların oluşturulmaması- olması, kendiliğinden sona erme hallerindendir.
Davalı parti tüzel kişilik kazandığı 06/11/2021 tarihinden bu yana iki yılı aşkın bir süre geçtiği halde ilk büyük kongresini yapmamıştır.
Davalı Türkiye Gençlik Partisi hakkında, 2820 sayılı Siyasi Partiler Yasası'nın 14. maddesinin 7. fıkrasının son cümlesi ve 121. maddesi ile Dernekler Yasası'nın 36. maddesi yollamasıyla Türk Medeni Yasası'nın 87. maddesinin 2. bendi uyarınca, ilk büyük kongresini süresinde yapmaması nedeniyle kendiliğinden dağılma hâlinin ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespitine karar verilmesi istenmiş ve talep olunmuştur’
Partinin Savunması,
Anayasa Mahkemesinin savunma istemine ilişkin aldığı tebliğ evrakı, Parti adresinde kimsenin bulunmaması nedeniyle Tebligat Kanunu’nun 35. maddesi ile Tebligat Kanunu’nun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 57. maddesi gereğince Partinin Genel Merkez adresinin kapısına 13/3/2024 tarihinde asılmış ve tebliğ evrakının bir nüshası mahalle muhtarına bırakılmıştır. Parti süresi içinde savunma vermemiştir.
Resmi Gazete’de Yer Alan İnceleme,
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının yazısı, Raportör Ömer DURSUN tarafından hazırlanan rapor, ilgili Anayasa ve kanun hükümleri, bunların gerekçeleri ile diğer belgeler okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü,
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Türkiye Gençlik Partisinin süresi içinde ilk büyük kongresini yapmadığını ve zorunlu organlarını oluşturmadığını ileri sürerek kendiliğinden dağılma hâlinin ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir. tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 8. maddesinde belirtilen bildiri ve belgelerin İçişleri Bakanlığına verilmesiyle siyasi partilerin tüzel kişilik kazanacakları, 14. maddesinin birinci fıkrasında siyasi partinin en yüksek organı büyük kongre olduğu, yedinci fıkrasında ise parti kurucularının ilk büyük kongreyi partinin tüzel kişilik kazanmasından başlayarak iki yılda toplamak zorunda oldukları belirtilmiştir.
Türkiye Gençlik Partisi, kuruluşuna dair bildiri ve eklerini 3/11/2021 tarihinde İçişleri Bakanlığına vermek suretiyle 2820 sayılı Kanun’un 8. maddesine göre tüzel kişilik kazanmıştır. Partinin Kanun’un 14. maddesi uyarınca bu tarihten itibaren iki yıl içinde ilk büyük kongresini toplaması ve zorunlu organlarını oluşturması gerekmektedir.
2820 sayılı Kanun’un 121. maddesinin birinci fıkrası “Türk Kamu Medenisi ile Dernekler Kanunu’nun ve dernekler hakkında uygulanan diğer kanunların bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri, siyasi partiler hakkında da uygulanır.” denilmektedir. 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 87. maddesinde kuruluş amacının gerçekleşmesinin imkânsız hale gelmesi, ilk genel kurul toplantısının kanunda öngörülen sürede yapılmaması ve zorunlu organların oluşturulmaması, tüzel kişiliğin sona erme hallerindendir. Belirtilen sürecin yönetim kurulan oluşturulmasının imkânsız olması ile genel kurul toplantısının öngörülen sürede yapılmaması durumunda kendiliğinden sona erme hallerinin arasında sayılmıştır.
Türkiye Gençlik Partisinin tüzel kişilik kazandığı 3/11/2021 tarihinden itibaren iki yıl içinde ilk büyük kongresini yapmadığı ve zorunlu organlarını oluşturmadığı anlaşılmış olup, bu durum 2820 sayılı Kanun’un 14. maddesinin yollamasıyla 4721 sayılı Kanun’un 87. maddesine göre Partinin dağılma hâlinin ve hukuki varlığının sona erdiğinin tespitini gerektirir.
Hüküm,
Türkiye Gençlik Partisinin Türk Medeni Kanunu’nun 87. maddesi gereğince dağılmış sayılarak hukuki varlığının sona erdiğine. Partinin tüm mallarının 2820 sayılı Kanun’un 110. maddesinin birinci fıkrası uyarınca Hazineye geçmesine. Gereğinin yerine getirilmesi için karar örneğinin Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine 30/5/2024 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
