27 Kasım 2024’te Bitlis’in Hizan ilçesi İçlikaval Köyü’nde 4,3 Mw büyüklüğünde, 6 dakika arayla meydana gelen çifte deprem, bölge sakinlerini olduğu kadar yerbilimcileri de harekete geçirdi. Deprem, Kavakbaşı Fayı’nın Ilıcaköy Segmenti ile Güneydoğu Anadolu Bindirmesi’nin Beğendik Segmenti arasında gerçekleşmişti. Ancak, olayın ilginç yanı, Türkiye Diri Fay Haritası’nda bu bölgede aktif bir fayın yer almamasıydı.
2011 Van Depremine benzer bir senaryo
Adnan Evsen, bu durumun ülkemizdeki diri fay haritalarının sürekli güncellenmesinin önemine dikkat çekti. Adnan Evsen, sosyal medyadan gelen “Fay yok deprem var, abartıyorsunuz” şeklindeki eleştiriyi hatırlatarak, “Bir bölgede diri fay haritada görünmüyor olabilir; bu, o bölgede deprem olmayacağı anlamına gelmez. Deprem olan yerde fay yoksa bu, henüz keşfedilmemiş bir fayın varlığına işaret edebilir” dedi.
Adnan Evsen, 23 Ekim 2011’de meydana gelen 7,2 Mw büyüklüğündeki Van Depremi’ni hatırlatarak benzer bir duruma dikkat çekti. Deprem sonrası yapılan arazi incelemeleri sonucunda, Türkiye Diri Fay Haritası’nda bulunmayan yeni bir ters fay keşfedilmiş ve haritaya eklenmişti.
Bu tür olayların Türkiye’nin deprem risk haritasının sürekli olarak güncellenmesini gerektirdiğini belirten Adnan Evsen, “MTA’nın 2023’te yayımladığı Türkiye Diri Fay Haritası’na göre 485 aktif fay bulunuyor ve bu fayların her biri 5,5 Mw ve üzeri büyüklükte depremler üretebilir. Ancak, bu harita daha küçük deprem üretme potansiyeline sahip fayları kapsamıyor” dedi.
Yeni faylara dair ipuçları
Adnan Evsen ayrıca, 15 Kasım 2024’te Rize’de meydana gelen 4,7 Mw büyüklüğündeki deprem ve 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremleri sonrası ülkenin birçok yerinde benzer şekilde diri fay haritasında görünmeyen lokasyonlarda depremler yaşandığını vurguladı. Bu durum, diri fayların haritaya dahil edilmesi için sürekli olarak yeni saha çalışmalarının yapılmasının önemini ortaya koyuyor.
Güncelleme bekleyen bir fay daha mı?
Bitlis, Hizan’daki İçlikaval Köyü’nde meydana gelen depremle ilgili olarak da benzer bir sürecin işleyebileceğini ifade eden Adnan Evsen, “Eğer bu fayın deprem üretme potansiyeli 5,5 Mw’nin üzerindeyse, Van Depremi’nde olduğu gibi Türkiye Diri Fay Haritası’na eklenmesi gerekecektir” dedi.
Deprem gerçeğinin her an kapımızda olduğunu hatırlatan Adnan Evsen, “Depreme karşı hazırlıklı olmak ve bilimsel verileri dikkate almak hayati önem taşıyor” diyerek sözlerini tamamladı.
