Kayseri Esnaf Platformu, pandemi nedeniyle kapalı olan iş yerlerinin yaşadığı sorunlar hakkında Cumhuriyet Meydanı’bir basın açıklaması yaptı. Platform adına açıklamayı yapan Gökhan Demirel, “Koronavirüs pandemisi tedbirleri doğrultusunda iş yerlerimizin kapatıldığı 16 Mart 2020’den bu yana kahvehaneler ve lokantalar 155 gündür kapalı. Kahvehaneler ve lokantalar 2020’nin neredeyse yarısını işsiz ve gelirsiz geçirdi. Şubat ayında, koronavirüs döneminin 11. ayının kirasını ödemek zorunda kaldık.” dedi.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı verilerine göre Türkiye’de 73 bin kahvehane, 43 bin lokanta, 22 bin çay bahçesi, 16 bin meyhane, 14 bin kafe, 5 bin bar, 4 bin oyun salonu, 4 bin aperatif büfe olmak üzere 180 bin iş yerinin kapalı olduğunu söyleyen Demirel, “Bu işletmelerin her birinde 10 kişi çalışsa 2 milyon insan eder. Aileleriyle birlikte 10 milyon insan açlığa, yokluğa mahkûm edilmiş durumda. Biz esnaflar; bizimle birlikte çalışan aşçılar, garsonlar, baristalar, müzisyenler, komiler sektördeki herkes işsiz.” diye konuştu.
Esnafın sorunları ve talepleri madde madde anlattıldı;
1. Bizim sektörümüz dışındaki tüm sektörler açık. Her yere HES KODU ile girilebiliyorsa; kafeye, lokantaya da girilebilir. Öncelikle iş yerlerimizin bir an önce açılmasını istiyoruz, bir an önce işimize dönmek istiyoruz.
2. İş yerlerimiz saat kısıtlaması olmadan açılmalıdır. Her iş yeri ruhsatında yazan saate göre çalışabilmelidir. Sektörümüzdeki iş yerleri birbirini tamamlayan iş yerleridir. Kimine sabah, kimine öğlen, kimine akşam, kimine ise gece gidilmektedir. Her iş yeri kendi özgünlüğü ile faaliyet göstermelidir.
3. Yeme-içme sektöründe çalışanlar gün içerisinde sayıca fazla insanla temas ettiği için, aşılamada öncelik grubu içerisine alınmalıdır.
4. Kapalı olan faaliyette olmayan bir iş yerinden kira alınmamalıdır. Ya da kiralarımız iş yerlerimizi kapatanlar tarafından karşılanmalıdır. Her iş yerine kapalı olduğu süre kadar kira yardımı yapılmalıdır.
5. Çalışanlarımıza verilen kısa çalışma ödeneği ve işsizlik maaşı yetersizdir. Çalışanlarımıza iş yerleri kapalıyken ve bir gelirimiz yokken maaş ödeme gücümüz yok. Kısa çalışma ödeneği ve işsizlik maaşı asgari ücret düzeyine çekilmelidir.
6. Çalışanlar için asgari ücret net olarak 2.825 TL’dir. Ancak bu ücretin üzerine 1.377 TL prim ve vergi ödemesi bulunmakta, asgari ücretin işveren açısından tutarı 4.200 TL’dir. Asgari ücretten vergi alınmamalı, prim bedelleri düşürülmelidir.
7. Kira bedeli üzerinden hesaplanarak alınan gelir vergisi stopaj, koronavirüs döneminde yüzde 20’den yüzde 10’a düşürüldü. Sektörümüzdeki iş yerlerinin bir geliri olmadığı için gelir vergisi de alınmamalı, stopaj vergileri 2020 yılı için hiç alınmamalıdır.
8. Belediyelerin aldığı, çevre ve temizlik vergisi ile işgaliye bedelleri 2020 yılı için alınmamalıdır.
9. Esnaf 2020 yılında vergilerini ödeyememiştir. 2020 yılındaki tüm vergiler yapılandırılarak 2022 yılına ertelenmelidir.
10. Esnaf iş yerlerinin kapalı olduğu dönemde kredilerle ayakta durmaya çalışmış, çektiği kredileri de ödeyememiştir. Esnafa yönelik bir sicil affı çıkarılmalı, kredilerin yapılandırılabilmesi için bir düzenleme yapılmalıdır.
