Kayseri’nin 69 kilometre kuzeydoğusunda yer alan Özvatan ilçesi 1990 yılına kadar Felahiye’ye bağlı bir bucaktı. Kayseri’de bulunan ilçe toplamda 221 metrekare alanı kaplıyor. 1340 rakımda bulunan ilçenin Belediye Başkanlığı’nı Halit Demir yapıyor. İlçe ismini ise 1990 yılında alıyor. Öncesinde Çukur olarak bilinen ilçenin isminin hikayesi ise duyanları hayrete düşürüyor.
Kayseri’de bulunan ilçenin ismi 1990 yılında değiştiriliyor. Felahiye’den ayrılan Çukur bucağı olarak bilinirken sonrasında ilçeye ismini 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal veriyor. Özvatan ismi ise Turgut Özal’ın soyadından ve partisi olan Anavatan Partisi’nden geliyor. Özal’ın Öz kısmı ile Anavatan’ın Vatan kısmının birleştirilmesi Özvatan ismi ortaya çıkıyor.
İlçenin en eski yerleşim yeri Kızılırmak kenarında bulunan ve Hititlere ait olduğu düşünülen Harsanız ve Zırha kaleleri bulunuyor. Hititlerin o dönemde bölgede madencilik ve ticaret ile uğraştığı düşünülüyor. Diğer yandan da M.Ö. 430 yıllarında Zırha kalesi Roma topraklarına katıldı. Ve bu sayede yörede Roma uygarlığından izlere de rastlamak mümkün.
Kayseri Kültür Araştırmacıları 1967 yılında yaptığı araştırmalarda M.S. 300-600 yılları arasında bulunan mezar taşlarından Türk isimlerine rastlandığı biliniyor. İlçe öncesinde çok daha az nüfusa sahipken Cumhuriyetin ilanından sonra Selanik ile yapılan mübadelenin ardından gelenler de bu bölgeye yerleştirildi.
Kayseri’de bulunan ilçede 1990 yılından itibaren nüfus ise hızla düştü. 1990 yılında 20 bin olan nüfus 2000 yılına gelindiğinde ise yarı yarıya düşerek 10 bin oldu. Hızla azalan ilçenin nüfusu ile Özvatan sakin ve huzurlu bir ilçe haline geldi. Çok fazla olayların yaşanmadığı ilçe Kayseri’nin en sakin yerlerinden biridir.
