Türkiye'de sosyal yardım programları, ihtiyaç sahibi vatandaşların hayatlarını kolaylaştırmada kritik bir rol oynuyor. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından sunulan engelli aylığı da bu programlardan biri olarak öne çıkıyor. Özellikle herhangi bir sosyal güvencesi olmayan ve maddi zorluk yaşayan engelli bireylere yönelik bu destek, onların temel gereksinimlerini karşılamalarına yardımcı oluyor. Yeni yılda da devam eden uygulama kapsamında, belirli koşulları yerine getiren engelli vatandaşlara düzenli olarak aylık ödeme yapılıyor. Bu ödemeler, engellilerin ekonomik bağımsızlıklarına küçük de olsa bir katkı sağlıyor.
Kimler Engelli Aylığı Desteğinden Yararlanabilir?
Engelli aylığı alabilmek için belirli kriterleri karşılamak gerekiyor. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından belirlenen bu kriterlere göre, başvuru sahibinin 18 yaşından büyük olması şart. Ayrıca, yetkili hastanelerden alınmış ve engellilik oranını gösteren bir sağlık kurulu raporuna sahip olmak gerekiyor; bu rapordaki oranın minimum yüzde 40 olması bekleniyor. Bir diğer önemli koşul ise başvuru sahibinin aktif bir sosyal güvencesinin (SGK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı gibi) bulunmamasıdır. Son olarak, hanedeki kişi başına düşen gelirin belirlenen yasal sınırın altında olması gerekiyor. Bu şartlar, yardımın adil bir şekilde dağıtılmasını hedefliyor.
Gelir Şartı ve Engellilik Oranına Göre Ödeme Miktarları
Engelli aylığına hak kazanmada kritik bir rol oynayan gelir kriteri, hanedeki toplam gelirin hane birey sayısına bölünmesiyle hesaplanıyor. Kişi başına düşen bu gelirin, net asgari ücretin üçte birinden (2025 için 7 bin 368 TL) az olması gerekiyor. Bu şartı sağlayan ve diğer kriterleri de yerine getiren engellilere, engellilik durumlarına göre farklı miktarlarda aylık ödeniyor. Sağlık raporunda yüzde 40 ile yüzde 69 arasında engellilik oranı tespit edilenler aylık 3 bin 723 TL alırken, yüzde 70 ve üzeri engellilik oranına sahip olanlar ise aylık 5 bin 584 TL tutarında destekten faydalanıyor. Ödemeler her ay düzenli olarak yapılıyor.
Başvuru Adımları: E-Devlet ve SYDV Seçenekleri
Engelli aylığına başvurmak isteyen vatandaşlar için birden fazla kanal mevcut. Başvurular, ikamet edilen yerdeki Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'na bağlı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları (SYDV) aracılığıyla şahsen yapılabiliyor. Teknolojinin sunduğu kolaylıklardan faydalanmak isteyenler ise e-Devlet Kapısı'nı kullanabilirler. E-Devlet sistemine giriş yaptıktan sonra "Engelli Aylığı Başvurusu" hizmeti üzerinden online olarak başvuru formunu doldurmak mümkün. Başvuru sırasında kimlik bilgileri ve engelli sağlık kurulu raporu temel alınır. Özellikle 20 Şubat 2020'den sonra alınan raporların elektronik ortamda olması, belge ibrazı gerekliliğini ortadan kaldırarak süreci hızlandırıyor.
Elektronik Rapor Kolaylığı ve Ödeme Takvimi
Başvuru sürecinde önemli bir kolaylık, 20 Şubat 2020 tarihinden sonra düzenlenen engelli sağlık kurulu raporlarının elektronik olarak sisteme işlenmiş olmasıdır. Bu tarihten sonra rapor alan vatandaşların başvuru sırasında ayrıca rapor sunmalarına gerek kalmıyor. Başvurusu kabul edilen ve engelli aylığı almaya hak kazanan vatandaşların ödemeleri, her ayın belirlenmiş günlerinde (genellikle ay başı) doğrudan banka hesaplarına veya PTT aracılığıyla yapılıyor. Ödeme takviminde herhangi bir değişiklik olması durumunda, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından gerekli bilgilendirmeler yapılıyor. Engelli bireyin başvuru yapamayacak durumda olması halinde vasisi veya vekili de başvuru işlemini gerçekleştirebiliyor.