Faturalardaki büyük artışlar tüketicileri zor durumda bırakırken, operatörlerin yüksek kâr elde etmeye devam etmesi dikkat çekiyor. 2023 yılında hem Turkcell hem de Türk Telekom’un net kârlarının ciddi oranlarda arttığı açıklandı. Operatörlerin uyguladığı yüksek zam oranlarının, şirketlerin kâr oranlarına olumsuz yansımadığı ve hatta bu kârları daha da artırdığı görüldü. Bu durum, tüketiciler açısından zammın meşruiyetini sorgulatan önemli bir konu haline geldi.
Artan enflasyon ve ekonomik dalgalanmalar, ürün ve hizmetlerin fiyatlarını artırırken, iletişim gibi temel ihtiyaçlar da bu durumdan nasibini aldı. Sosyal medyada kullanıcılar, faturalarındaki yüksek artışları paylaşarak dikkat çekti. Bir kullanıcı, iki ay önce 162,7 TL olan faturasının bu ay 640,5 TL'ye yükseldiğini ve bu artışın yüzde 294 olduğunu belirtti. Diğer bir kullanıcı ise faturasının 235 TL'den 814,9 TL'ye çıktığını, yani yüzde 246,7'lik bir zam yaşadığını duyurdu.
Sosyal medyada şikayetler hızla yayıldı. Sikayetvar.com'da bir kullanıcı, uzun süre aynı operatörü kullandıktan sonra 188 TL'lik sabit hat faturasının 1765 TL'ye çıkarıldığını ve indirim teklifinin "lütuf" olarak değerlendirildiğini ifade etti. Başka bir kullanıcı ise Turkcell’in 240 TL olan mevcut paketinin 600 TL'ye çıkarılmasını "saçmalık" olarak nitelendirerek böyle bir artışın başka hangi sektörde görülebileceğini sorguladı.
Fiyat artışlarını öngörmek için taahhütlü paketler tercih ediliyor. Bu paketler, şirketlerin maliyetlerini önceden hesaplamalarına ve gelirlerini garanti altına almalarına yardımcı oluyor. Ancak, taahhütlerin gelecekteki enflasyon beklentilerine göre düzenlenmediği ve mevcut enflasyon oranlarının fiyatlara yansıtılmadığı gözlemleniyor.
ENFLASYON ORANLARI FİYATLARA YANSIYOR MU?
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın eylül ayı piyasa katılımcıları anketine göre, piyasanın 12 ay sonrası için enflasyon beklentisi yüzde 27,49, 24 ay sonrası için ise yüzde 18,38 olarak belirlenmiş. Bu beklentilere göre 24 aylık TÜFE artışının yüzde 50,9 olacağı öngörülüyor. Ancak, operatörlerin yeni paket fiyatlarını bu beklentilere göre ayarlamadığı ve gerçekleşen enflasyon oranlarının fiyatlara yansıdığı söylenemez.
TÜİK verilerine göre, Ağustos 2024 itibarıyla yıllık enflasyon yüzde 51,97'ye gerilemişken, Ağustos 2022-Ağustos 2024 dönemi TÜFE artışı yüzde 141,5 olarak gerçekleşti. Buna rağmen, yüzde 250'yi aşan zamlar geçmiş dönem enflasyon oranlarını da aşıyor.
BÜYÜK KAR ELDE EDİYORLAR
Öte yandan, yüksek zam oranlarına rağmen operatörler büyük kârlar elde etmeye devam ediyor. 2023 yılında Turkcell’in net kârı yüzde 82,5 artarak 12 milyar 532 milyon TL'ye çıkarken, 2024'ün ilk yarısında 5 milyar 760 milyon TL net kâr açıkladı. Türk Telekom'un net kârı ise 2023'te yüzde 137,7 artarak 16 milyar 422 milyon TL'ye yükseldi. Bu durum, taahhütlerin firmaların kâr oranlarını olumsuz etkilemediğini gösteriyor.