Osmanlı döneminden birçok meslek günümüze kadar güncelliğini sürdürememiştir. Bu mesleklerden birisi de muvakkitlerdir. Muvakkitler günümüzde saatçi ismiyle anılmaktadır. Maalesef ki muvakkitler (saatçiler) mesleği günümüzde değerini kaybetmeye yüz tutmuştur. Osmanlı döneminde özellikle külliyelerde namaz vakitlerini, imsak zamanlarını, saat ve takvimlerin hesaplanıp belirlenmesinde kullanılan çeşitli saatleri düzenleyen ve bunların ayarlanması ile ilgilenen kişilere muvakkit denir.
Muvakkithane Osmanlılarda en çok İstanbul'un fethinden sonra yaygınlaştı. İstanbul’da ki ilk muvakkithane eseri ise 1470 tarihinde inşaatı tamamlanan Fatih Camii Muvakkithanesidir.
Muvvakkithane
Muvvakkithane , muvakkitlerin yani vakti tespit edenlerin çeşitli aletlerle namaz vaktini belirlediği, gözlem yaparak zamanı tespit ettikleri mekandır. Bu bağlamda muvakkithane, ‘vaktin belirlendiği mekan’ anlamına gelmektedir. Namaz vakti belirlenmesiyle ilgili mesleğe daha önceki İslâm medeniyetlerinde de rastlanmasına rağmen bu çalışmanın yapıldığı hususi bir mekân olarak muvakkithâne tabirine Osmanlı İmparatorluğu'ndan önce rastlanmamıştır. Muvakkithaneler şehirlerdeki büyük camilerin bahçesine inşa edilmiş bir iki odadan büyük olmayan yapılardır. Bu yapılar içinde bulundukları külliyenin veya bitişik olduğu caminin vakfı tarafından idare edilir, buralarda çalışan kimselere ise zamanı ayarlayan, vakitten sorumlu kişi manasında muvakkit denilirdi.
Bu mekanlarda yapılan en önemli faaliyet çeşitli aletler vasıtasıyla tespit edilen namaz vakitlerinin müezzinlere bildirilmesidir. Namaz vakitlerinin güneşe göre ve hassas bir şekilde belirlenmesi, ayrıca kıble yönünün dakik olarak tayini ihtiyacı, muvakkitliğin daha Emevîler döneminde ortaya çıkmasına yol açmış, ilk muvakkithâne de Şam'daki Emevi Camii'nde kurulmuştur. Emeviler döneminde ortaya çıkan muvakkithaneler, Osmanlılarda özellikle İstanbul'un fethinden sonra yaygınlaştı. Bu tarihten önce diğer Osmanlı şehirlerinde muvakkithane kayıtlarına rastlanmakla birlikte tam olarak tespit edilemedikleri için varlıkları tartışmalıdır. İstanbul'da ilk inşa edilen muvakkithane, 1470 tarihli Fatih Camii Muvakkithanesidir. Buranın başına da ilk muvakkit kabul edilen ünlü bilim insanı Ali Kuşçu getirilmiştir.
