Kayseri ekonomisi alarm veriyor. Esnafın nabzı, sanayicinin maliyeti ve vatandaşın alım gücü düşerken şehirde sessiz bir kriz büyüyor. Detaylar köşe yazımızda..

Kayseri, Anadolu'nun üretim üssü, ticaretin kalbi, sanayicinin umudu derlerdi bir zamanlar. Şimdi ise sokaktaki esnafla konuştuğunuzda gözlerine bir perde inmiş gibi görüyorsunuz. "İş var mı?" diye sorunca tek bir cevap geliyor:
"Vardı, geçti."

Kayseri Çarşısında Duran Saatler

Zamlar artık haftalık değil, günlük takip ediliyor. Halde fiyat soran vatandaşa esnaf bile tereddütle cevap veriyor. Çünkü sabah aldığı fiyattan akşam sattığında kâr etmeyeceğini biliyor. Üretici ürünü satmakta zorlanırken, tüketici almakta daha da fazla zorlanıyor. Esnafın ağzında artık şu laf sakız oldu:
"Müşteri geliyor ama alacak gücü yok."

Özellikle tekstil, ayakkabı ve gıda sektöründe neredeyse yaprak kımıldamıyor. Bu sektörde faaliyet gösteren işletmeler sezon sonu indirimi yapacak cesareti bile kendilerinde bulamıyor. İndirim yapsalar zarar, yapmasalar ürün elde kalıyor.

Kayseri Sanayisi: Tedarik Zincirinde Kopukluk

Kayseri’nin OSB’lerinde ise durum biraz daha karmaşık. Üretim bandı dönüyor, ama artan enerji maliyetleri ve ham madde sıkıntısı can yakıyor. Mobilya, çelik kapı ve makine imalatı yapan firmalar sipariş almakta sıkıntı yaşamıyor ama maliyetleri karşılayabilmek için sürekli fiyat güncellemek zorunda kalıyorlar. Bu da müşteri kaçırıyor.

İhracat yapan bazı firmalar döviz geliriyle ayakta kalmaya çalışıyor ancak içerideki maliyetler öyle yükseldi ki, ihracat da artık eskisi kadar rahat bir nefes olmuyor.

Tarım ve Hayvancılık: Kayseri’nin Kırılma Noktası

Kayseri ekonomisinin gizli taşıyıcı kolonlarından biri tarım ve hayvancılık. Ancak burada da tablo karanlık. Mazot, gübre ve yem fiyatlarındaki artış üreticiyi köşeye sıkıştırdı. Tarlalar boş kalıyor, ağıllar yarı kapasite çalışıyor.

Bir üreticinin şu sözü aslında her şeyi özetliyor:
"Toprağı ekip biçmekten korkar olduk, artık sadece bakıyoruz."

Bu durum, şehirde gıda fiyatlarını doğrudan etkiliyor. Marketlerde etiketler her hafta değişiyor, vatandaşın alım gücü her hafta biraz daha düşüyor.

Direniş Var mı? Evet Var, Ama Güçlü Değil

Kayseri insanı mücadeleci ruha sahip, kabul. Ama bu sefer direniş biraz daha sessiz. Birçok işletme varlığını sürdürebilmek için yan iş kollarına yöneliyor: Kimi internet üzerinden satışa ağırlık veriyor, kimi eski makinaları yenileyip maliyeti düşürmeye çalışıyor.

Belediyelerin ve devlet desteklerinin bir nebze can suyu olduğunu söylemek mümkün; ancak bunlar geçici pansuman etkisinde kalıyor.

Kayseri Ekonomisi Direniyor Ama Alarm Çalıyor

Kayseri’de ekonomi, artık sadece para değil psikoloji yönetimi hâline geldi. Esnafın morali, üreticinin umudu, vatandaşın dayanma gücü sınırda. Şehir, tarihi boyunca pek çok krizi atlattı ama bu kez süreç uzun soluklu ve yıpratıcı.

Sormadan edemiyorum: "Kayseri ekonomisi yeni bir yükselişe hazırlanıyor mu, yoksa sessiz bir çöküşün eşiğinde mi?"